УВОДЗІНЫ……………………………………………………………………..3

1. Агляд літаратуры па тэме даследавання………………………..5

2. Мэта і задачы даследавання…………………………….………..8

РАЗДЗЕЛ I. НАЗВЫ ПРАЦЭСАЎ ХАРЧАВАННЯ І РОДАВЫЯ НАМІНАЦЫІ ЕЖЫ Ў СТАРАБЕЛАРУСКАЙ МОВЕ XIV - XVII СТСТ…9

1.1 Назвы працэсаў харчавання………………………..……………..9

1.2 Родавыя намінацыі ежы…………………………………………..12

РАЗДЗЕЛ II. НАЗВЫ ПРАДУКТАЎ ХАРЧАВАННЯ РАСЛІННАГА ПАХОДЖАННЯ Ў СТАРАБЕЛАРУСКАЙ МОВЕ XIV - XVII СТСТ……16

2.1 Назвы прадуктаў земляробства і страў з іх……………………….16

2.2 Назвы садавіны, гародніны, грыбоў і страў, прыгатаваных з іх..19

РАЗДЗЕЛ III. НАЗВЫ МЯСНЫХ, МАЛОЧНЫХ ПРАДУКТАЎ ХАРЧАВАННЯ, НАПОЯЎ І ПРЫПРАЎ У СТАРАБЕЛАРУСКАЙ МОВЕ..23

3.1. Назвы мясных, рыбных і малочных прадуктаў…………………23

3.2. Назвы напояў………………………………………………………..25

3.3. Назвы прыпраў…………………………………………………….30

ЗАКЛЮЧЭННЕ………………………………………………………………….36

СПІС ЛІТАРАТУРЫ………………………………………………...…………..41

ДАДАТАК………………………………………………………………..………45

Беларуская літаратурная мова мае багаты лексічны фонд, які складваўся на працягу многіх стагоддзяў. Лексічная сістэма сучаснай беларускай мовы ўтрымлівае значную частку слоў, утвораных на старабеларускай моўнай глебе XIV - XVIIІ стст., а таксама шэраг запазычанняў. Слоўнікавы склад старабеларускай мовы быў прадстаўлены найменнямі розных тэматычных разрадаў: канцылярска-юрыдычнай, ваеннай, рэлігійнай, бытавой, сельскагаспадарчай лексікай.

У старабеларускіх літаратурна-пісьмовых помніках назвы прадуктаў харчавання, страў і напояў складаюць дастаткова багаты ў колькасных адносінах лексічны пласт. Кампаненты дадзенага тэматычнага разраду прадстаўлены шэрагам назоўнікавых і прыметнікавых абазначэнняў, што знайшло сваё выражэнне ў іх класіфікацыі па асобных лексіка-семантычных групах (ЛСГ) і лексіка-семантычных падгрупах (ЛСПГ).

Актуальнасць тэмы. Адну з самых вялікіх тэматычных груп лексікі ў старабеларускай мове, якой ў колькасных адносінах не ўступае толькі разрад грамадска-палітычнай лексікі, утвараюць лексемы бытавога характару. У сваю чаргу ў тэматычным разрадзе бытавой лексікі старабеларускай мовы значнае масца займаюць назвы ежаў, напояў, прыпраў.

На сённяшні дзень застаецца далёка не закончаным разгляд багацейшага слоўнікавага складу беларускіх пісьмовых помнікаў, нягледзячы на значную колькасць прац і дасягнуты поспех даследаванняў. Як зазначае Г.У.Федарэнка, "…у беларускім мовазнаўстве на матэрыяле старабеларускай пісьменнасці XIV - XVII стст. вывучэнне прадметна-тэматычнай групы "Назвы прадуктаў харчавання, напіткаў і прыпраў" не вялося. Адзінкавай працай, прысвечанай аналізу гэтай намінацыі можна лічыць артыкул Р.С.Гамзовіч "Лексема "хлеб" у помніках беларускай пісьменнасці XIV - XVII стст.", а таксама

1. Беларуская мова: Энцыклапедыя / Пад рэд. А.Я. Міхневіча. - Мінск.: Беларуская энцыклапедыя, 1994. - 655 с.

2. Борхвальдт, О. В., Рогова В. Н. Общие названия пищи в народно-разговорном языке начала XVII в. (на материале историко-публицистической повести "Сказание Авраамия Палицина")/ О.В. Борхвальдт // Русское народное слово в историческом аспекте. Красноярск, - 1984. - С. 142 - 150.

3. Будзько, І.У. Рэлігійная лексіка старабеларускай мовы: дыс. канд. філал. навук. /І.У. Будзько. - Мн., 1999. - 405 с.

4. Булыка, А.М. Асаблівасці польскага лексічнага ўплыву на старабеларускую мову/А.М.Булыка // Бел. мова і літаратура ў ВНУ: Брэст, 1971. - С.190-192.

5. Булыка, А.М. Германізмы ў старабеларскай мове/ А.М.Булыка // Весці АН БССР. Сер. грам. навук. - 1974. - №2 - С.76-85.

6. Булыка А.М. Даўнія запазычанні беларускай мовы. Мн.: Навука і техніка, 1972. - 328 с.

7. Лексічныя запазычанні ў беларускай мове ХVII - ХVII стст. - Мінск: Навука і тэхніка, 1980. - 256 с.

8. Вайтовіч Н.Т. Баркалабаўскі летапіс. - Мінск: Навука і тэхніка, 1977. - 208 с.

9. Гауч, О.Н. Особенности организации лексических групп предметно-бытовой лексики / О.Н. Гауч // Вестник Тюменского государственного университета, - 2009, - №1, - С. 193 - 198.

10. Гістарычная лексікалогія беларускай мовы / Рэд. А.Я. Баханькоў , А.І. Жураўскі, М.Р. Суднік. - Мн.: Навука і тэхніка, 1970 - 340 с.

11. Гістарычны слоўнік беларускай мовы / Пад рэд. А.М. Булыкі. -Мн.: Навука і тэхніка, 1982 - 2009. Вып.1-29.

12. Дзядова, А.С. Іншамоўная лексіка ў "Александрыі" пачатку ХVІІст. // Беларуская лінгвістыка. - 1998. - Вып. 48. - С.29 - 33.

13. Дзядова, А.С. Лексіка "Александрыі" (па матэрыяле старабеларускага перакладу пачатку XVIII ст.) Дыс. канд. філалаг. навук. - Мінск, - 2001. - 351 с.

14. Журавский А.И. Белорусский язык / Советское языкознание за 50 лет. - М., 1967. - С. 55-63.

15. Жураўскі А.І. Гісторыя беларускай літаратурная мовы : у 2-х т. Т.2 - Мн. : Навука і тэхніка, 1967. - 372 с.

16. Жураўскі А.І. Ля вытокаў беларускага мовазнаўства // Весці АН БССР Сер. грам. навук. - 1981. - Вып. І. - С. 93.

17. Зіманскі В.Э. Мова беларускай пісменнасці ранняга перыяду (па матэрыяле Вісліцкага статуту XV ст.) Аўтарэф. дыс. - Мн., 2002, - 22 с.

18. Зянкевіч З.А. Назвы свойскай жывёлы ў старабеларускай мове (на матэрыяле пісьмовых помнікаў XV - XVII стст.) Дыс. канд. філалаг. навук . - Мн., 1970. - 219 с.

19. Казаченок Т.Г. Огородная и садоводческая лексика в старобелорусском языке ( на материале письменных памятников XV - XVII вв. Дис. канд. филолог. наук. - Мн.,1976 - 189 с.

20. Кривчик В.Ф. Словарный состав белорусских переводных повестей второй половины XVI в., Дис. канд. филолог. наук. - Мн.,1952

21. Лексікалогія сучаснай беларускай мовы. / Пад рэд. А.Я. Баханькова. - Мн., Навука і тэхніка, 1994 - 463 с.

22. Лукина Г. Н. Предметно-бытовая лексика древнерусского языка. - М., - 1990, - 168 с.

23. Львов А.С. Лексика "Повести временных лет ". - М. , Наука, 1975 - 367 с.

24. Мова беларускай пісьменнасці XIV - XVIII стст. / А.М. Булыка, А.І. Жураўскі, І.І. Крамко, У.М. Свяжынскі. - Мн.,: Навука і тэхніка , 1988-319 с.

25. Розенталь Д.Э., Теленкова М. А. Словарь - справочник лингвистических терминов. Пособие для учителей. Изд. 2-е, исправленное и дополненное. - М. Просвещение , 1976. - 543 с.

26. Словарь иностранных слов. - 16-е изд.,испр. - М.: Рус.яз., 1988. - 624 с.

27. Советский энциклопедический словарь. 2-я ред. А.М. Прохоров. .-3-е изд.-М., Советская энциклопедия, 1985. - 1600 с.

28. Старабеларускія лексіконы.- Мн.: Універсітэцкае,1992. - 161 с.

29. Судаков Г.В. Русская бытовая лексика XVI-XVII вв. Автореф. дисс. На соиск. научн. степ. докт. филол. наук. М., - 1985. - 22 с.

30. Тлумачальны слоўнік беларускай мовы : у 5-і т. Пад агульнай рэд. К Крапівы . -Мн: Беларуская савецкая энцыклапедыя, 1927. - 605 с.

31. Фасмер М. Этимологический словарь русского языка, перевод с немецкого : в 4-х т.2-е изд. -М.: Прогресс, 1986-1987. Т. 1-4.

32. Федарэнка Г.У. Прадметна-тэматычныя групы старабеларускай лексікі і іх вывучэнне ў беларускім мовазнаўстве 2-ой паловы ХХ - ХХІ стст./Дыялекталогія і гісторыя беларускай мовы. Матэрыялы Міжнароднай навуковай канферэнцыі. Мінск, 15 - 16 красавіка 2008 г.; Інстытут мовы і літаратуры імя Якуба Коласа і Янкі Купалы НАН Беларусі. - Мінск: Права і эканоміка, 2008. - 508 с.

33. Филин Ф.П. Очерки по теории языкознания. - М., Наука, 1982 - 366 с.

34. Филин Ф. О лексике древнерусского языка /Ф.Филин // Вопросы языкознания. - 1982. - №3, - С.27-31.

35. Шадурскі І.В., Казачонак Т.Р., Камко Л.А. Семантычныя пераўтварэнні ў тэматычнай лексіцы // Беларуская мова і мовазнаўства. Вып. ІІ. - Мінск, - 1974, - С.221.

36. Шадурскі І.В. Аб тэматычным вывучэнні лексікі старабеларускай пісьмовай мовы. - У кн.: Беларускі лінгвістычна зборнік. - Мінск, - 1996. - С. 175 - 182.

37. Шакун Л.М. Гісторыя беларускага мовазнаўства.- Мн.: Універсітэцкае, 1995. - 276 с.

38. Этымалагічны слоўнік беларускай мовы / Пад рэд. В.У. Мартынава. - Мн. : Навука і тэхніка , 1978 - 2009. Т .1-12

39. Этимологический словарь русского языка. Т. 1-11, вып. 1-7 / под ред. Н.М. Шанского . - Изд. МГУ, 1963 - 1980.

40. Яновіч А.І. Пытанні суфіксальнага дзеясловаўтварэння ў гісторыі беларускай мовы (тыпы дзеяслоўных утварэнняў на -іва-,-ыва-, -ва-, -ова-, -ева- ў беларускіх помніках XV - XVII стст. ): дыс.канд.філалаг. навук. - Мн.,1980, - 279 с.

41. Янкоўскі Ф.М. Гістарычная граматыка беларускай мовы - Мн.: Навука і тэхніка. -1989, - 436 с.

Примечаний нет.